તમારા એકાઉન્ટમાં આટલી રકમ જમા થઇ છે. આ મેસેજ રાહ આપણે દર મહિનાના અંતમાં જોતા હોઈએ છે. એક નોકરિયાત વ્યક્તિ પોતાના માસિક પગાર પોતાનું ગુજરાન ચલાવો હોય છે. આપણે પોતાની સેલરી (Cash)ના આધારે મહિનાની બજેટ બનાવતા હોઈએ છે.
જો તમે કુશળતાપૂર્વક તમારા Cashનું આયોજન કરો તો આવું ન થવું જોઈએ.
કહેવાય છે. ‘પૈસાને તમારી લાઈફ ચલાવવા ન દો. પૈસાને તમારી લાઈફ બેટર બનાવવા યુઝ કરો.’ – John Rampton
પરંતુ એના માટે તમારે Cash ના મેનેજમેન્ટની જરૂરત છે. એક કળા જેમાં એક વાર તમે માસ્ટર થઇ જશો તે તમને માઈલ સુધી લઇ જશે. તો શું છે આ મેનેજમેન્ટના સુવર્ણ નિયમો, આઓ સારી રીતે સમજીએ !
સેલરી મેનેજમેન્ટના 11 સુવર્ણ નિયમો
બજેટિંગ- બજેટિંગ એ તમારા Cash વ્યોયવહારોને મેનેજ કરવા માટેનું પહેલું પગલું છે. એક Cash વ્યોયવહાર યોજના. તમારે તમારી વર્તમાન નાણાકીય સ્થિતિને ધ્યાનમાં લેવી જોઈએ અને પછી તમારા બધા ખર્ચને અલગ અલગ માળખામાં વર્ગીકૃત કરવા જોઈએ. જેમ કે, મનોરંજન, શિક્ષણ અને અન્ય. આનાથી તમને તમારા ખર્ચને પ્રાથમિકતા આપવામાં મદદ કરશે. બજેટ ઘણીવાર રોડ મેપ તરીકે કામ કરે છે અને યોગ્ય Cash વ્યોયવહાર વ્યવસ્થાપન માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
તમારા પૈસા ક્યાં વપરાય છે તે તપાસો- ક્રેડિટ vs ડેબિટ. આ તમારી પાસે શું છે તેની સામે તમે શું ખર્ચ છે તેનું માપ છે. આ માપ તમને તમારી આવક અને ખર્ચ વચ્ચેનો સંબંધ વિકસાવવામાં મદદ કરશે, જેમાં મિલકત બનાવવાની અને દેવું ઘટાડવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકી શકાય.
મહત્વાકાંક્ષી પરંતુ વાસ્તવિક લક્ષ્યો સેટ કરો
– તમારા Cash પ્રવાહનું આયોજન કરતી વખતે તમારે સૌથી મહત્વની બાબત એ કરવાની છે કે લક્ષ્ય નક્કી કરવું. લક્ષ્યો નક્કી કરવાની શ્રેષ્ઠ રીત એ છે કે તમે ક્યાં પહોંચવા માંગો છો તે નિશ્બચિત કરો. હંમેશાં એવા લક્ષ્યો સેટ કરો જે સતત પ્રદર્શનની માંગ કરે. સમયસર તમારી પ્રગતિ ચકાસો. લક્ષ્ય નક્કી કરતા પહેલા તમારે નીચેના પરિબળો ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ.
ઉંમર
આરોગ્ય
આવક
ટૂંકા ગાળાની જવાબદારી
લાંબા ગાળાની જવાબદારી
અન્ય નાણાકીય પ્રતિબદ્ધતાઓ
તમારા સરપ્લસને મેનેજ કરો- સારા કેશ ફ્લો મેનેજમેન્ટનો અર્થ એ છે કે તમારી આગામી સેલેરી ક્રેડિટ થતા પહેલા જ તમારી પાસે સરપ્લસ નાણાંની બચત થઇ જશે. તમારે ન માત્ર Cash પ્રવાહનું સંચાલન કરવાનું છે પણ સાથે જ ખાતરી પણ કરવી જોઈએ કે તમે આ અધિશેષનું ક્યાંય રોકાણ કરી રહ્યા છો. તમારા પૈસાનો ઉપયોગ કરો, એ ન ભૂલશો કે વધારાની આવક એ કેક પર ચેરી જેવી છે જે આપણે બધાને ગમે છે.
હવે આ લક્ષ્યો નક્કી કરતી વખતે, તમારે એક વાતની ખાતરી કરવાની છે કે શું તમે એક સમયમર્યાદા સાથે ઉપરોક્ત પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખીને વાસ્તવિક લક્ષ્યો નક્કી કર્યા છે કે નહીં. કહેવામાં આવ્યું છે, એકવાર જયારે તમે લક્ષ્યોની સૂચી પ્રત્યે પ્રતીબંદ્ધ થઇ જાઓ છો તો તમારે તમારા પૈસાની આદતોને બદલવા માટે મજબૂત પ્રેરણા મળશે.
પગાર તારીખની આસપાસ તમારા માસિક ખર્ચની સંરચના કરો- તમારે તમારો પગાર મળ્યા પછી બીજા દિવસે ભાડું, નોકરાણીનો પગાર, મહિનાનું કરિયાણું જેવા નિશ્ચિત ખર્ચની ગોઠવણ કરવી જોઈએ. આ તમને નાણાંની યોજના બનાવવામાં મદદ કરશે જે કાં તો બચત, રોકાણ અથવા વૈભવ પર ખર્ચ કરી શકાય.
તમારા ખર્ચને ટ્રેક કરો- એક પૈસાની બચત એક પૈસોની કમાણી ગણાય છે. એટલે જ તમારે તમારા ખર્ચ પર નજર રાખવી જરૂરી છે. કેટલીકવાર નાની ખરીદીઓ ઝડપથી થઇ જતી હોય છે. જે ખર્ચની મોટી રકમ બનાવે છે. એવી સંભાવના છે કે કોઈ અજાણી કટોકટી ઉભી થઇ જાય છે જે તમારા ખર્ચનો મોટો હિસ્સો ખર્ચ કરી નાખે છે
નવા ખર્ચ માટે પ્રતિબદ્ધતા – તમારે કોઈ પણ બિન જરૂરી અને નવા ખર્ચ માટે પ્રતિબદ્ધ રહેવું ન જોઈએ પછી એના માટે તમારી સેલરી યોગ્ય કેમ ન હોય. કેટલાક લોકોને ખરેખર જરૂરત હોતી નથી છતાં લોન લે છે. તમે તમારી લોનને યોગ્ય ઠેરવો તમારી સેલરીના કારણે. ફાઇનસિયલ સંસ્થા તમારી સેલરી અને ક્રેડિટ કાર્ડ જ ડોક્યુમેન્ટ તરીકે લે છે. તમે નાણાં ચુકવી શકો કે નહિ એ તમારા બજેટ પર ડીપેન્ડ કરે છે. જેથી જ્યાં સુધી એકદમ જરૂરત ન હોય ત્યાં સુધી કોઈ પ્રકરના મંથલી ખર્ચ માટે સાઈન અપ કરવું જોઈએ નહિ.
ક્રેડિટ કાર્ડ યુઝની લિમિટ રાખો – જ્યારે આપણી પાસે પૈસા ન હોય ત્યારે સરળતાથી ક્રેડિટ કાર્ડ સ્વિચ કરીએ છીએ. તે સમજવું જરૂરી છે કે શું આપણને ખરેખર ક્રેડિટ કાર્ડની જરૂર છે અને સેવા સાથે જોડાયેલ વ્યાજ ચૂકવવું ? એવી વસ્તુઓ ખરીદવાની જરૂરિયાતનું મૂલ્યાંકન કરો જે આગામી પગાર ચક્રની રાહ જોઈ શકે. જરૂર પડે ત્યારે જ ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. આ તમને બિનજરૂરી ખર્ચથી બચાવવામાં મદદ કરશે.
Windows-11 વિના તમે તમારા કોમ્પ્યુટર પર એન્ડ્રોઇડ એપ્લીકેશન ચલાવી શકો છો, જાણો કઈ રીતે ?
આ એક પ્રોસેસ – જેમ રોમ એક દિવસમાં બન્યું ન હતું, અને સારી વસ્તુઓ તેની સાથે જોડાયેલી કિંમત સાથે આવે છે તમારા Cash પ્રવાહનું સંચાલન એક પ્રક્રિયા છે અને તે ધીમે ધીમે ટ્રેક પર આવશે. તંદુરસ્ત નાણાકીય ટેવો વિકસાવો. આ આદતો તમને તમારા Cash પ્રવાહને વધુ સારી રીતે સંચાલિત કરવામાં મદદ કરશે.
પૈસાનો કુશળતાપૂર્વક ઉપયોગ કરો – તમારા પૈસાનો કુશળતાપૂર્વક ઉપયોગ કરવાનો પ્રયાસ કરો. તમે ડિસ્કાઉન્ટ, કૂપન્સ, વેચાણ અને ઓફર જેવા વિકલ્પો શોધી શકો છો જેનો ઉપયોગ ખરીદી કરતી વખતે કરવો જોઈએ. તમારા નાણાં પર મહત્તમ વળતર તમારું સૂત્ર હોવું જોઈએ.
સલાહ લો- જો તમે કોઈ કારણસર તમારા Cash પ્રવાહ અને રોકાણોનું સંચાલન કરવામાં સક્ષમ ન હોવ તો હંમેશા સલાહ આપવામાં આવે છે કે તમે નાણાકીય સલાહકારની સલાહ લો. એક નાણાકીય સલાહકાર તમારા લક્ષ્યોને સમજવામાં અને સારી નાણાકીય યોજનાની વ્યૂહરચના બનાવવામાં મદદ કરશે. નિષ્ણાતની સલાહ લેવાથી તમારા નાણાકીય લક્ષ્યોને સરળતાથી પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ મળશે.
યાદ રાખો, પગારદાર વ્યક્તિ માટે તમારા Cash પ્રવાહનું સંચાલન કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તમારે તેના માટે હેલ્ધી નાણાકીય ટેવો વિકસાવવી જોઈએ. પ્રથમ થોડા મહિનાઓમાં લક્ષ્યો પ્રાપ્ત ન થાય તો પણ તમારી જાતને દબાણ ન કરો. તે એક પ્રેક્ટિસ છે અને સમય લે છે.
જો તમે અટવાયેલા છો અને વસ્તુઓને બહાર કાઢવા સક્ષમ નથી તો સલાહકારની સલાહ લો. વધુ સારું કેશ ફ્લો મેનેજમેન્ટ તમને બચાવવામાં મદદ કરશે પણ સારી નિવૃત્તિ યોજનામાં પણ યોગદાન આપશે. જેમ કહ્યું તેમ, ‘Cash પ્રવાહ વ્યવસ્થાપન તમારી સમસ્યા હોય તો વધુ બનાવવાથી તમારી સમસ્યા હલ નહીં થાય’,- રોબર્ટ કિયોસાકી.
અને અંતે, ટૂંકાગાળાના ગોલ સેટ કરો, નાના પગલાં અને સરળ રીતે સરળ રીતે મેનેજ કરવા પ્રક્રિયાની સમીક્ષા કરો.